The Heart Sutra

Dear Brothers and Sisters,

The Heart Sutra is the short and popular name of Prajñāpāramitā Hṛdaya Sūtra, translated into English as “The Heart of the Perfection of Wisdom” or “The Heart of Prajna Paramita Sutra”. It is the apex of Mahayana Buddhism thought.

Buddhism developed from Theravada (Phật giáo Nguyên thủy) to Mahayana (Phật giáo Đại thừa). Thailand, Myanmar, Sri Lanka, Cambodia and Laos are essentially Theravada. Vietnam, China, Japan, Korea, Hongkong, Singapore, Taiwan, Tibet and Mongolia are essentially Mahayana.

Living in the world, joyful in the way

Ảnh: Trúc Lâm Đạo Sĩ Xuất Sơn Đồ

Dear Brothers and Sisters,

One of the most famous Vietnamese Zen writings is Cư trần lạc đạo phú (“Living in the World, Joyful in the Way” Meditation) by Trúc Lâm Zen Founder Trần Nhân Tông. It is a long poem, which I classify as a “meditation” – a long meditative poem, on life and Zen in this case.

The mediation has 10 chapters (10 hội), each chapter is a medium-length poem. Most people, however, only remember the short, four-verse poem that concludes the meditation, at the very end. This concluding poem, though short and simple, embraces the full spirit of Zen.

We talk about this concluding poem today.

Cõi trần

Tên bay qua cửa tóc bạc đầu
Lên xuống trăm năm mộng bể dâu
Chớp mắt gian trần hư hư thực
Vèo bay vàng lá nước qua cầu

TĐH
Dec. 10, 2022

Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền

Chào các bạn,

“Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền – Nhìn cảnh, tâm Không, hỏi chi thiền”. Đây là câu kết của bài phú Cư Trần Lạc Đạo của Trúc Lâm Thiền tổ Trần Nhân Tông.

Mình dịch “vô tâm” là “tâm Không” và viết hoa chữ “Không”, thay vì dịch sát từ là “không tâm”, vì “không tâm” có thể bị hiểu nhầm rất thường, như người ta hay dùng hằng ngày: “Thằng đó vô tâm lắm”, có nghĩa là “chàng đó không có trái tim/đầu óc”, tức là “chàng đó chẳng quan tâm vào điều gì cả” hoặc “chàng đó rất gian ác lạnh lùng.”

Đời vô thường

 

Chào các bạn,

Nhà Phật nói đời vô thường, tức là đời thay đổi liên tục, trong từng sátna của cuộc sống (và chúng ta thay đổi liên tục, chúng ta chết và tái sinh thành người mới trong mỗi sátna).

Thiên hạ cho rằng vì đời vô thường nên ta đau khổ, cho nên hãy sống không thay đổi hay ít ra là bớt thay đổi, như là lên núi dựng am ngồi tu cả đời, hoặc làm gì đó với cùng một nguyên tắc “không thay đổi” như sống trong am. Đó là triết lý chạy trốn cuộc đời, lánh đời. Và đó là chẳng hiểu Phật pháp.

Thiền là gì ?

 
Chào các bạn,

Hôm nay mình muốn lập lại một số câu trả lời cho câu hỏi “Thiền là gì?”, dùng các khái niệm chúng ta đã nói đến nhiều lần. Chỉ là tóm vào một nơi để các bạn có cái nhìn tổng thể.

Nhiều người thường nghĩ về Thiền như là một cái gì, một môn học gì phức tạp, đôi khi có vẻ như là một loại pháp thuật bí ẩn. Chính vì vậy mà nhiều người rất rối rắm về Thiền.

Không có gì sai lạc hơn thế.

Thiền Thi (Lý – Trần 900 CE – 1400 CE)

Chào các bạn,

Năm mới, mình vừa đổi mới PPS “Thiền Thi” để chia sẻ với các bạn.

PPS “Thiền Thi” có tất cả 30 bài thơ thiền Hán-Việt của hai đời Lý-Trần (năm 900 đến 1400 sau Công Nguyên), và 30 bài thơ dịch tiếng Việt của các anh Nguyễn Duy, Nguyễn Bá Chung, Trần Đình Hoành. Bản nhạc nền “Rejuvenation” cũng rất thiền.

Chúc các bạn năm mới an nhiên, tĩnh lặng !

Túy Phượng

Các bạn click vào ảnh dưới đây để xem và download slideshow:

 

Tùy duyên

 
Chào các bạn,

Đây là bài thơ của Trần Nhân Tông, kết thúc tập “Cư Trần Lạc Đạo Phú”:

Cư trần lạc đạo thả tùy duyên
Cơ tắc xan hề khốn tắc miên
Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch
Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền

Nghĩa là:

Cư Trần Lạc Đạo Phú – Hội 10

CƯ TRẦN LẠC ĐẠO PHÚ

Đệ thập hội

Tượng chúng ấy.
Cóc một chân không, dùng đòi căn khí.
Nhân lòng ta vướng chấp khôn thông.
Há cơ tổ nay còn thửa bí.
Chúng Tiểu thừa cóc hay chửa đến, Bụt sá ngăn bảo sở hóa thành.
Ðấng Thượng sĩ chứng thật mà nên, ai ghẽ có sơn lâm thành thị.

Cư trần lạc đạo phú — Hội chín

CƯ TRẦN LẠC ĐẠO PHÚ

Đệ cửu hội

Vậy cho hay
Cơ quan tổ giáo, tuy khác nhiều đàng, chẳng cách mấy gang.
Chỉn xá nói từ sau Mã Tổ.
Ắt đã quên thuở trước Tiêu Hoàng.
Công đức toàn vô, tính chấp si càng thêm lỗi
Khuếch nhiên bất thức, tai ngu mắng ắt còn vang.
Sinh Thiên Trúc, chết Thiếu Lâm, chôn dối chân non Hùng Nhĩ.
Thân Bồ Đề, lòng minh kính, bày giơ mặt vách hành lang.

Nhạn ảnh

 
Chào các bạn,

Mình vừa làm fifle PPS này cho bài Nhạn Ảnh anh Hoành viết cách đây không lâu.

Nhạn quá trường không
Ảnh trầm hàn thủy
Nhạn vô di tích chi ý
Thủy vô lưu ảnh chi tâm

Mời các bạn click vào ảnh dưới đây để xem PPS và download.

Bình an và Sức khỏe

Túy-Phượng

 

Nhạn ảnh

 
Chào các bạn,

Hồi nãy, lúc trời xẩm tối, có một đàn ngỗng trời bay qua nhà mình, kêu la rộn ràng, có lẽ là bảo nhau về nơi ngủ, làm mình nhớ đến bài thơ Thiền “Nhạn Ảnh” của Thiền sư Hương Hải (1625-1715). Ngỗng trời là “nhạn” trong thi ca Việt Hán.

Nhạn ảnh

Nhạn quá trường không
Ảnh trầm hàn thủy
Nhạn vô di tích chi ý
Thủy vô lưu ảnh chi tâm

Dịch nghĩa:

Cư Trần Lạc Đạo Phú – Hội 8

 

CƯ TRẦN LẠC ĐẠO PHÚ

Đệ bát hội

Chưng ấy
Chỉn xá tua rèn, chớ nên tuyệt học.
Lay ý thức, chớ chấp chằng chằng.
Nén niềm vọng, mựa còn xóc xóc.
Công danh mảng đắm, ấy toàn là những đứa ngây thơ.
Phước tuệ kiêm no, chỉn mới khá nên người thật cóc.
Dựng cầu đò, giồi chiền tháp, ngoại trang nghiêm sự tướng hãy tu.
Cương hỷ xả, nhuyễn từ bi, nội tự tại kinh Lòng hằng đọc.
Rèn lòng làm Bụt, chỉn xá tua một sức dồi mài.
Ðãi cát kén vàng, còn lại phải nhiều phen lựa lọc.
Xem kinh đọc lục, làm cho bằng thửa thấy thửa hay.
Trọng Bụt tu thân, dùng mựa lỗi một tơ một tóc.
Cùng nơi ngôn cú, chỉn chăng hề một phút ngại lo.
Rất thửa cơ quan, mựa còn để tám hơi đụt lọt.

Cư Trần Lạc Đạo Phú – Hội 7

 

Cư Trần Lạc Đạo Phú

Đệ thất hội

 
Vậy mới hay,
Pháp Bụt trọng thay, rèn mới cóc hay.
Vô minh hết, bồ đề thêm sáng.
Phiền não rồi, đạo đức càng say.
Xem phỏng lòng kinh, lời Bụt thuyết dễ cho thấy dấu.
Học đòi cơ Tổ, sá thiền không khôn tột biết nay.
Cùng căn bản, tả trần duyên, mựa để mấy hào li đương mặt.
Ngã thắng tràng, viên tri kiến, chớ cho còn hoạ trữ cong tay.
Buông lửa giác ngộ, đốt hoại bỏ rừng tà ngày trước.
Cầm kiếm trí tuệ, quét cho không tính thức thuở nay.
Vâng ơn thánh, xót mẹ cha, thờ thầy học đạo.
Mến đức Cồ, kiêng bùi ngọt, cầm giới ăn chay.
Cảm đức từ bi, để nhiều kiếp nguyền cho thân cận.
Ðội ơn cứu độ, nát muôn thân thà chịu đắng cay.
Nghĩa hãy nhớ, đạo chẳng quên, hương hoa cúng xem còn nên thảo.
Miệng rằng tin, lòng lại lỗi, vàng ngọc thờ cũng chửa hết ngay.

Cư trần lạc đạp phú – Hội 6

 

Cư Trần Lạc Đạo Phú

Đệ lục hội

Thực thế!
Hãy xá vô tâm, tự nhiên hợp đạo.
Đình tam nghiệp, mới lặng thân tâm.
Ðạt một lòng, thì thông Tổ giáo.
Nhận văn giải nghĩa, lạc lài nên Thiền khách bơ vơ.
Chứng lý tri cơ, cứng cát phải nạp tăng khôn kháo.
Han hữu lậu, han vô lậu, bảo cho hay: the lọt, duộc thưng.
Hỏi Ðại thừa, hỏi Tiểu thừa, thưa thẳng tắt: lòi tiền, tơ gáo.
Nhận biết làu làu lòng vốn, chẳng ngại bề thời tiết nhân duyên.
Chùi cho vặc vặc tính gương, nào có nhuốm căn trần huyên náo.
Vàng chưa hết quặng, xá tua chín phen đúc, chín phen rèn.
Lộc chẳng còn tham, miễn được một thì chay, một thì cháo.
Sạch giới lòng, chùi giới tướng, nội ngoại nên Bồ Tát trang nghiêm.
Ngay thờ chúa, thảo thờ cha, đi đỗ mới trượng phu trung háo.
Tham thiền kén bạn, nát thân mình mới khá hồi ân.
Học đạo thờ thầy, rục xương óc chưa thông của báo.